Dấu hiệu bệnh gan - Tầm quan trọng và nguy cơ mắc bệnh 2024

1. Giới thiệu

1.1. Tầm quan trọng của gan

Gan rất quan trọng để duy trì sức khỏe tổng thể của cơ thể. Đây là nơi diễn ra nhiều quá trình sinh hóa quan trọng mà cơ thể cần để hoạt động tốt.

• Chức năng chuyển hoá: Gan có khả năng chuyển hóa các chất dinh dưỡng từ thực phẩm mà chúng ta ăn hàng ngày. Nó giúp chuyển hóa protein thành axit amin và lipid thành acid béo, đồng thời chuyển hóa carbohydrate thành glucose để cung cấp cho cơ thể năng lượng.
• Giải độc: Giải độc là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất của gan. Gan giúp cơ thể loại bỏ các chất độc hại từ thuốc, rượu và các chất hóa học khác. Khả năng này sẽ giảm đi đáng kể nếu gan bị tổn thương, dẫn đến việc tích tụ các chất độc hại gây hại cho sức khỏe.
• Sản xuất mật: Ngoài ra, nó sản xuất mật, một chất cần thiết cho quá trình hấp thu chất béo và tiêu hóa. Mật được giữ trong túi mật và sau đó được thải ra vào ruột khi cần thiết. Mật cũng loại bỏ cholesterol thừa khỏi cơ thể.
• Đóng góp vào hệ thống miễn dịch: Gan vẫn là một phần của hệ miễn dịch, hỗ trợ sản xuất các protein miễn dịch và loại bỏ virus và vi khuẩn khỏi máu. Điều này giúp cơ thể tránh nhiễm trùng.

1.2. Nguy cơ khi có dấu hiệu bệnh gan

Trên toàn thế giới, dấu hiệu bệnh gan đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe. Nhiều yếu tố có thể làm tăng khả năng có dấu hiệu bệnh gan.

• Các yếu tố liên quan đến di truyền: Một số dấu hiệu bệnh gan có thể di truyền, chẳng hạn như bệnh Wilson hoặc xơ gan bẩm sinh. Bạn cũng có nguy cơ cao mắc bệnh gan nếu có ai đó trong gia đình bạn.
• Lối sống không tốt: Lối sống không lành mạnh, chẳng hạn như ăn uống không cân bằng, uống rượu quá mức và ít vận động, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe gan. Uống nhiều rượu có thể gây xơ gan và viêm gan, trong khi ăn nhiều chất béo và đường có thể gây nhiễm mỡ gan.
• Nhiễm bệnh do virus: Dấu hiệu bệnh gan có thể do nhiễm virus viêm gan A, B hoặc C gây ra. Những người có nguy cơ cao mắc bệnh là những người có quan hệ tình dục không an toàn, dùng chung kim tiêm hoặc tiếp xúc với máu của người nhiễm virus.
• Các bệnh mãn tính: Dấu hiệu bệnh gan có thể tăng nguy cơ do tiểu đường, béo phì và huyết áp cao. Những bệnh lý này có thể làm tăng áp lực lên gan, gây tổn thương và suy giảm chức năng.

2. Dấu hiệu bệnh gan

2.1. Dấu hiệu bệnh gan cần lưu ý

Các dấu hiệu bệnh gan phải được phát hiện sớm. Đây là một số dấu hiệu mà bạn nên xem xét.

• Mắt có màu vàng và da: Dấu hiệu bệnh gan phổ biến là da và mắt vàng, thường do sự tích tụ của bilirubin trong máu. Khi gan không thể loại bỏ bilirubin đầy đủ, da và lòng trắng mắt sẽ trở nên vàng.
• Đau bụng và khó chịu: Đau bụng hoặc chướng bụng ở phía trên bên phải có thể là dấu hiệu của vấn đề về gan. Có thể cảm thấy khó chịu này do gan bị viêm hoặc có khối u.
• Mệt mỏi và chán nản: Dấu hiệu bệnh gan có thể là mệt mỏi và cảm giác yếu đuối không rõ nguyên nhân. Cơ thể sẽ không nhận đủ năng lượng từ gan khi nó không hoạt động bình thường.
• Ngứa trên da: Sự tích tụ của muối mật trong cơ thể có thể gây ngứa da, thường xảy ra khi gan không thể loại bỏ chất này một cách hiệu quả.

2.2. Dấu hiệu suy giảm chức năng gan

Nhiều dấu hiệu sẽ xuất hiện trong cơ thể khi gan bắt đầu suy giảm hoạt động.

• Giảm khả năng tiêu hóa: Gan chịu trách nhiệm sản xuất mật, nếu nó bị suy giảm, gan sẽ không thể tiêu hóa chất béo, dẫn đến đầy hơi và khó chịu sau bữa ăn.
• Sự tích tụ của chất độc: Những triệu chứng như mệt mỏi, đau đầu và khả năng tập trung giảm sút có thể do hệ thống giải độc của gan bị suy giảm gây ra.
• Thay đổi cảm xúc: Tâm trạng và cảm xúc của một người có thể bị ảnh hưởng bởi sự suy giảm chức năng gan. Người bệnh có thể trở nên lo âu, trầm cảm hoặc cáu gắt hơn so với trước đây.
• Xuất huyết có thể xảy ra: Do gan sản xuất nhiều yếu tố đông máu, người bệnh có thể dễ dàng bị chảy máu hoặc bầm tím mà không có lý do.

2.3. Dấu hiệu Bệnh gan và các dấu hiệu đi kèm

Dấu hiệu bệnh gan có thể có nhiều triệu chứng khác ngoài các dấu hiệu chính.

• Vấn đề với việc tiêu hóa: Rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy, táo bón hoặc buồn nôn có thể xuất hiện cùng với các vấn đề về gan, khiến việc chẩn đoán trở nên khó khăn hơn.
• Tăng nhiệt độ cơ thể: Những người có dậu hiệu bệnh gan có thể bị sốt hoặc cảm lạnh thường xuyên hơn. Sự thay đổi này có thể xảy ra do cơ thể phản ứng với viêm gan.
• Đau đớn ở khớp: Một số  dấu hiệu bệnh gan tự miễn có thể gây đau khớp. Xem bác sĩ nếu bạn đang gặp đau khớp cùng với các triệu chứng khác.
• Đau đầu tâm lý: Các vấn đề tâm lý như lo âu, trầm cảm hoặc cảm giác căng thẳng có thể do dấu hiệu bệnh gan gây ra. Nếu không được chú ý, những triệu chứng này có thể bị bỏ qua.

2.4. Những dấu hiệu bệnh gan ở người lớn tuổi

Dấu hiệu bệnh gan ở người lớn tuổi. Nhận biết những dấu hiệu này ngay lập tức là rất quan trọng.

• Triền miên và mệt mỏi: Mệt mỏi và thiếu năng lượng thường xuất hiện ở người lớn tuổi. Tuy nhiên, điều này có thể là dấu hiệu bệnh gan nếu nó tiếp tục và không cải thiện.
• Đau đầu khi ngủ: Suy giảm chức năng gan có thể liên quan đến rối loạn giấc ngủ, khó ngủ sâu hoặc tỉnh giấc giữa đêm, đặc biệt ở người lớn tuổi.
• Điều chỉnh khẩu vị: Dấu hiệu bệnh gan có thể bao gồm cảm giác chán ăn hoặc thay đổi khẩu vị. Mặc dù người già thường không cảm thấy thèm ăn quá nhiều, nhưng nếu điều này xảy ra đột ngột, bạn nên chú ý.
• Khó khăn trong việc duy trì cân bằng: Biểu hiện của vấn đề về gan có thể bao gồm cảm giác khó giữ thăng bằng hoặc chóng mặt ở người lớn tuổi.

3. Các triệu chứng cảnh báo bệnh gan

Nhiều triệu chứng có thể cảnh báo bệnh gan ngoài những dấu hiệu đã nêu trên.

• Mệt mỏi và ói mửa: Đau bụng và nôn mửa thường xuyên có thể là dấu hiệu cho thấy gan đang gặp vấn đề. Điều này có thể là do chất độc tích tụ hoặc do cơ thể phản ứng với thức ăn.
• Sụt cân không có nguyên nhân rõ ràng: Bệnh gan có thể khiến bạn giảm cân mà không cần thay đổi chế độ ăn uống hoặc lối sống của bạn. Tổn thương gan có thể khiến chúng không thể hấp thụ chất dinh dưỡng đúng cách.
• Điều chỉnh chất lượng nước tiểu: Khi gan bị tổn thương, màu nước tiểu có thể thay đổi. Có thể là dấu hiệu của sự tích tụ bilirubin trong nước tiểu có màu tối giống trà.
• Phân màu nhẹ nhàng: Dấu hiệu cho thấy gan bị tổn thương có thể là phân sáng, nhạt. Điều này có thể xảy ra khi bilirubin không được đưa vào ruột non để biến phân thành màu.

4. Các biện pháp phát hiện và phòng ngừa bệnh gan

Để duy trì sức khỏe, việc phát hiệu dấu hiệu bệnh gan và cảnh báo rất quan trọng.

• Chế độ ăn uống cân bằng: Tránh thức ăn có hại như thức ăn chiên rán, đồ uống có ga và thức ăn nhanh, và ăn uống cân bằng và lành mạnh. Tăng số lượng rau xanh, trái cây tươi và ngũ cốc nguyên hạt.
• Vận động thường xuyên: Tập thể dục không chỉ hỗ trợ sức khỏe gan mà còn giúp duy trì cân nặng phù hợp. Thể dục thường xuyên cũng cải thiện tuần hoàn máu và sức khỏe tim mạch.
• Kiểm tra sức khỏe thường xuyên: Điều cần thiết để phát hiện sớm các vấn đề về gan là khám sức khỏe định kỳ. Theo hướng dẫn của bác sĩ, nên thực hiện các xét nghiệm máu và kiểm tra chức năng gan.
• Hạn chế sử dụng thuốc lá và rượu bia: Gan có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi việc uống rượu. Nếu bạn thường xuyên uống rượu, hãy cố gắng giảm lượng hoặc hoàn toàn ngừng uống rượu. Đồng thời, thuốc lá là một yếu tố nguy hiểm khác cần tránh.

5. Dinh dưỡng cho người bị bệnh gan

Điều trị bệnh gan hỗ trợ điều trị và cải thiện tình trạng sức khỏe của người bị bệnh. Những người bị bệnh gan nên chú ý đến một số nguyên tắc dinh dưỡng sau:

• Giảm bớt chất béo: Người bị bệnh gan nên giảm tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa và chất béo trans, chẳng hạn như thịt mỡ, thực phẩm chiên và đồ ăn nhanh.
• Bổ sung protein hợp lý: Protein là thành phần cần thiết cho việc tái tạo và phục hồi tế bào gan. Tuy nhiên, bạn phải đảm bảo rằng bạn ăn đủ protein vì ăn quá nhiều có thể dẫn đến tích tụ độc tố trong gan. Có thể ăn nhiều protein như cá, thịt gà, đậu hũ và các loại hạt.
• Cải thiện rau củ và trái cây: Trái cây và rau củ cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa, giúp gan hoạt động tốt hơn. Nên chọn rau củ có màu xanh đậm, cam và vàng, chẳng hạn như bông cải xanh, cà rốt, cam và chuối.
• Hạn chế ăn muối: Ăn quá nhiều muối có thể khiến gan bị áp lực hơn và giữ nước. Chúng ta phải giảm lượng muối mà chúng ta ăn bằng cách tránh các thực phẩm chế biến sẵn và giảm lượng muối khi nấu ăn.
• Đừng sử dụng rượu và thuốc lá: Hai yếu tố nguy hiểm nhất đối với gan là thuốc lá và rượu. Để tránh tình trạng bệnh nặng hơn, những người bị bệnh gan phải kiêng rượu và thuốc lá hoàn toàn.
• Uống đủ nước: Gan loại bỏ độc tố một cách hiệu quả hơn khi bạn uống đủ nước. Nếu bạn bị bệnh gan, bạn nên uống nước lọc và tránh uống đồ uống có cồn, nước ngọt có gas và đồ uống có đường.
• Chia nhỏ bữa ăn: Những người bị bệnh gan nên chia thành 5 đến 6 bữa ăn nhỏ mỗi ngày để giảm áp lực gan.

6. Lợi ích khi biết các dấu hiệu bệnh gan

Có nhiều lợi ích quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe nếu bạn biết các dấu hiệu bệnh gan. Một số lợi ích chính bao gồm:

• Phát hiện và điều trị nhanh chóng: Các dấu hiệu bệnh gan có thể giúp bạn đi khám bác sĩ và nhận được điều trị ngay lập tức, ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng như xơ gan, suy gan hoặc ung thư gan.
• Ngăn ngừa tổn thương gan thêm: Nếu bạn phát hiện ra các dấu hiệu ban đầu, bạn có thể thay đổi lối sống của mình bằng cách giảm uống rượu, ăn uống lành mạnh hơn và tránh các chất độc hại để bảo vệ gan khỏi tổn thương thêm.
• Chủ động theo dõi sức khỏe gan: Hiểu rõ các dấu hiệu bệnh gan giúp bạn theo dõi và kiểm tra sức khỏe gan của mình thường xuyên để phòng ngừa và điều trị các vấn đề sớm.
• Mức độ nguy cơ bệnh lý nghiêm trọng được giảm bớt: Thực hiện các biện pháp y tế cần thiết khi nhận biết các dấu hiệu giúp giảm nguy cơ phát triển viêm gan hoặc gan nhiễm mỡ.
• Mở rộng nhận thức về sức khỏe chung: Hiểu biết về các dấu hiệu bệnh gan cũng giúp bạn nhận thức rõ hơn về sức khỏe tổng thể của mình và duy trì lối sống lành mạnh hơn.
• Không để các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn: Các dấu hiệu như mệt mỏi, vàng da, đau bụng hoặc chướng bụng có thể giúp bạn phát hiện bệnh nhanh hơn.

7. Các câu hỏi thường gặp về dấu hiệu bệnh gan?

Nhiều câu hỏi thường gặp mà mọi người đặt ra trong quá trình tìm hiểu về bệnh gan.

Làm thế nào tôi có thể xác định rằng tôi có dấu hiệu bệnh gan không?

• Khám sức khỏe, xét nghiệm máu và hình ảnh y khoa là một số cách để xác định bệnh gan. Hãy gặp bác sĩ ngay lập tức nếu bạn thấy bất kỳ dấu hiệu nào.

Bệnh gan có thể được điều trị tại nhà không?

• Việc tự chữa trị bệnh gan tại nhà không phải là một lựa chọn an toàn. Để được tư vấn và điều trị phù hợp, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ.

Bệnh gan có cần kiêng cữ gì không?

• Bác sĩ sẽ thảo luận về chế độ ăn uống và lối sống cần tuân theo nếu bạn đã được chẩn đoán mắc bệnh gan.

Tôi có thể tránh bệnh gan không?

• Bạn có thể ngăn ngừa bệnh gan bằng cách sống một cuộc sống lành mạnh, ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên và đến bác sĩ định kỳ để kiểm tra sức khỏe.

8. Kết luận

Nhiều người có thể bị bệnh gan, một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Điều quan trọng là phải nhận ra các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh gan ngay khi chúng xuất hiện. Để giữ gan luôn khỏe mạnh, hãy quan tâm đến cơ thể của mình và thực hiện các biện pháp phòng ngừa cần thiết.